مجازات سوءاستفاده از عنوان وکیل
مجازات سوءاستفاده از عنوان وکیل به چه صورت است؟ امروزه بسیاری از افراد در سطح جامعه وجود دارند که علیرغم اینکه پروانه وکالت ندارند اقدام به مشاوره حقوقی و اخذ پرونده‌های حقوقی بعنوان وکیل میکنند.
این عمل جای تاسف و نگرانی دارد که افرادی که سالهاست در پی اخذ پروانه وکالت سعی و تلاش کرده‌اند، عده‌ای بدون جواز، اقدام به امور وکالتی میکنند.
جعل عنوان وکیل و سوءاستفاده از عنوان وکیل به دلیل مزایایی که شغل وکالت دارد، امری شایع و عادی در سطح جامعه می باشد که گویا هیچ قبحی برای افراد وجود ندارد.
جرم جعل عنوان از جمله جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی است که در قانون مجازات اسلامی برای آن مجازات تعیین شده است. طبق ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی هر کس بدون سمت رسمی یا از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری و لشکری دخالت دهد یا معرفی نماید به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم می گردد و اگر برای دخالت و معرفی خود در مشاغلی که در بالا ذکر شد سندی اعم از کارت شناسایی گواهی و یا دیگر اسناد جعلی استفاده کرده باشد به مجازات جعل نیز محکوم می شود با بهره گیری از تخصص وکیل جعل عنوان می توان اقدام به طرح شکایت نمود و یا از اتهامات وارده از خود دفاع مناسب انجام داد.
در موارد معدودی قانونگذار محترم اجازه داده است که افرادی که علیرغم اینکه وکیل نمی باشند اما بتوانند برخی امور وکالتی را انجام دهند. بدین شرح که اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی شغل آنها وکالت نمی باشد اگر بخواهند برای اقوام سببی یا نسبی خود تا درجه دوم از طبقه سوم وکالت بنمایند ممکن است به آنها در سال سه نوبت جواز وکالت اتفاقی داده شود.
بنابراین شخصی که لیسانس حقوق دارد و برای پدر او مشکل حقوقی پیش‌آمده باشد میتواند از طرف پدر وکالت بگیرد و در محاکم حقوقی یا کیفری بعنوان وکیل حضور داشته باشد.
کلاهبرداری با جعل عنوان وکیل
بر اساس قانون تشدید مجازات اسلامی، مرتکب اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، کسانی که از راه حیله و تقلب، مردم را به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهند یا مردم را به امور غیرواقعی امیدوار کنند و از حوادث و پیش‌آمد‌های غیرواقع بترسانند، به اشد مجازات محکوم می‌شوند.
در این گروه کسانی که اسم یا عنوان دیگری را جعل و از آن سوء استفاده کنند و با استفاده از این راه‌ها، وجوه، اموال، اسناد، حواله‌جات، قبوض یا پول مردم را بگیرند، نیز قرار دارند و آنان هم به اشد مجازات محکوم می‌شوند. در ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی این قبیل جرایم جزو تعدد جرم محسوب می‌شوند.
مثلاً فردی را در نظر بگیرید که با استفاده از لباس مخصوص یک مأمور، از کسی رشوه گرفته است، همچنین با وعده تسهیل در اعطای وام، از مردم پول دریافت کرده است؛ بر اساس قانون مجازات اسلامی هر سه جرم به طور مجزا برای وی محاسبه می‌شود و ممکن است برای هر کدام به اشد مجازات که همان ۷ سال است محکوم و در مجموع ۲۱ سال از عمرش را در زندان سپری کند.
ارکان جرم جعل عنوان
برای تشکیل هر جرمی وجود سه رکن لازم است:
رکن قانونی:
تا زمانی که قانونگذار رفتاری را جرم تلقی نکرده و برای آن مجازاتی در نظر نگرفته است، نمی توانیم رفتاری را جرم بدانیم. پس ابتدا باید در قانون برای رفتاری مجازات تعیین شود و بعد مرتکب رفتار، مورد تعقیب و محاکمه قرار گیرد. منظور از عنصر قانونی نیز آن بخش از متن قانون است که برای یک رفتار مجازات تعیین کرده است. در بخش قبلی به عناصر قانونی جرم جعل عنوان اشاره نمودیم.
رکن مادی
مهم ترین چیزی که در رکن مادی بررسی می شود، رفتار جرم است. یعنی باید ببینیم ارتکاب چه رفتاری مشمول عنوان مجرمانه جعل عنوان می شود. با توجه به قانون، دخالت نمودن در مشاغل دولتی، معرفی نمودن خود به عنوان فرد دارای سمت در مشاغل دولتی، مورد استفاده قرار دادن لباس ها و نشان های ماموران نظامی یا انتظامی رفتار جرم جعل عنوان محسوب می گردد. جرم جعل عنوان با ترک فعل تحقق نمی یابد. یعنی اگر کسی دیگری را به جای مامور دولت اشتباه بگیرد و فرد سکوت کند، عمل او جعل عنوان محسوب نمی شود.
رکن معنوی
مرتکب باید در انجام رفتار مجرمانه علم و عمد داشته باشد.