مجازات کلاهبرداری
مجازات کلاهبرداری بسته به اینکه جرم کلاهبرداری ساده باشد یا مشدد، متفاوت خواهد بود. حبس از 1 تا 7 سال، جزای نقدی معادل مال اخذ شده است. و رد مال به صاحبش، حکم جرم کلاهبرداری ساده می باشد. حکم جرم کلاهبرداری مشدد، حبس از دو تا 10 سال، جزای نقدی معادل مال اخذ شده است، رد مال به صاحب آن و انفصال دائمی از خدمات دولتی است. بسته به مبلغ کلاهبرداری، مجازات حبس، تا نصف، قابل تقلیل خواهد بود.
در حال حاضر متاسفانه با افزایش استفاده از اینترنت، به منظور ارائه خدمات و فروش کالاها، جرم کلاه برداری نیز افزایش یافته است. و شیوه های جدیدتری برای ارتکاب این جرم، به وجود آمده است. از جمله شیوه های نوین ارتکاب این جرم، کلاهبرداری از طریق تلفن یا از طریق اینترنت و شبکه های اجتماعی می باشد. و روزانه، افراد بسیاری، مال خود را در اثر فریب خوردن، از دست می دهند.
کلاهبرداری، یکی از جرایم مورد پیش بینی قانون گذار بوده و به معنای بردن مال افراد از طریق توسل به مانورهای متقلبانه و فریب آن ها است. به گونه ای که مال خود را با رضایت تقدیم کلاهبردار نمایند. قانون گذار، در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاه برداری، برای پیشگیری و کاستن وقوع این جرم، مجازات سنگینی را برای مرتکبین جرم کلاهبرداری، مورد پیش بینی قرار داده است.
مجازات جرم کلاه برداری
پیش از توضیح در این خصوص که حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی چیست، بهتر است جرم کلاهبرداری را از منظر قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، بررسی نماییم. مطابق با ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، جرم کلاهبرداری، عبارت است از بردن مال افراد از طریق توسل به حیله، نیرنگ، فریب و اعمال مانورهای متقلبانه، به گونه ای که افراد، فریب خورده و مال خود را با رضایت، تقدیم کلاهبردار نمایند. در حا حاضر کلاهبرداری در خرید و فروش ماشین از متداول ترین حوزه هایی است که افراد مال خود را در آن، از دست می دهند.
مجازات و حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی و مشدد، در قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، ذکر شده است. وهمچنین بر اساس تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، تغییراتی نیز نموده است. طبق این 2 قانون، در پاسخ به این پرسش که حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی و مشدد چیست بایستی گفت:
یک تا هفت سال حبس
در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، بیش از صد میلیون تومان باشد.
شش ماه تا سه سال و نیم حبس
در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، کمتر از صد میلیون تومان باشد.
دو تا ده سال حبس
در صورتی که کلاهبردار، از کارمندان دولت یا موسسات وابسته به دولت بوده و یا جرم را از طریق تبلیغات در رسانه های جمعی یا انتشار آگهی، انجام داده باشد و یا خود را در سمت مامورین دولتی سازمان ها و یا قوای سه گانه، معرفی کرده باشد.
انفصال از خدمات دولتی تا ابد
در صورتی که مرتکب جرم، کارمند دولت، سازمان های وابسته به دولت، شهرداری ها یا قوای سه گانه باشد.
رد مال به صاحب آن
کلاهبردار بایستی مال را به متضرر از جرم رد کند، در صورت عدم وجود مال، باید، مثل یا قیمت آن را بپردازد.
جزای نقدی، معادل مالی که کلاهبردار اخذ کرده است
کلاهبردار باید جریمه نقدی، معادل مالی که اخذ نموده است را به صندوق دولت واریز نماید.
به دلیل قانون کاهش حبس مجازات تعزیری، مصوب 1399، در مواردی که کلاهبرداری تا مبلغ 100 میلیون تومان باشد. قابل گذشت خواهد بود و پیگیری جرم، با رضایت شاکی خصوصی، متوقف می گردد.
مجازات جرم کلاهبرداری ساده
مجازات کلاهبرداری در هر نوع آن نظیر کلاهبرداری از طریق کارت به کارت یا سایر موارد حبس رد مال به متضرر از جرم و پرداخت جزای نقدی، معادل مال اخذ شده است. به صندوق دولت یا انفصال ابدی، از خدمات دولتی است. حبس مجازات کلاهبرداری به طور کامل بستگی به این عامل دارد که کلاهبرداری ساده است یا مشدد و مبلغ آن تا 100 میلیون تومان است. یا بالای 100 میلیون تومان.
کلاهبرداری ساده و مالی عبارت است از اینکه ابتدا مرتکب جرم از مامورین دولت یا سازمان های وابسته و قوای سه گانه نباشد یا خود را در قالب آن ها معرفی نکند. سپس ارتکاب جرم از طریق رسانه های جمعی و انتشار آگهی صورت نگیرد. و صرفا با حیله و نیرنگ و توسل به مانورهای متقلبانه انجام گردد به عنوان مثال کلاهبرداری در خرید و فروش مسکن. مجازات این نوع کلاهبرداری، به شرح زیر خواهد بود:
حبس
یک تا هفت سال حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، بیش از صد میلیون تومان باشد.
شش ماه تا سه سال و نیم حبس: در صورتی که مبلغ مورد کلاهبرداری، کمتر از صد میلیون تومان باشد.
رد مال به متضرر از جرم
مرتکب کلاهبرداری ساده، باید مال اخذ شده در جریان کلاهبرداری را به صاحب آن، رد کند.
جزای نقدی معادل مال اخذ شده
مرتکب کلاهبرداری باید، معادل مالی که در جریان کلاهبرداری به دست آورده، به صندوق دولت، واریز کند.
شایان ذکر است، در صورت وجود جهات تخفیف مجازات، با تشخیص دادگاه، مجازات حبـس متهم، تا حداقل مجازات مقرر، قابل کاهش خواهد بود.
پس از توضیح اینکه حکم جرم کلاهبرداری ساده و مالی چیست، در قسمت بعد، مجازات کلاهبرداری مشدد را بررسی خواهیم کرد.
مجازات کلاهبرداری مشدد
سته به اینکه کلاهبرداری ساده باشد یا مشدد، مجازات جرم کلاهبرداری، متفاوت خواهد بود. کلاهبرداری مشدد، آن است که کلاهبردار، مامور و مستخدم دولت، نهادها و سازمان های وابسته به دولت یا قوای سه گانه یا شهرداری ها و سایر مراجع دولتی بوده یا خود را مامور و مستخدم دولت معرفی کند و یا از طریق تبلیغات در رسانه های عمومی و نشر آگهی، مرتکب این جرم گردد. در این صورت، مجازات جرم کلاهبرداری مشدد، به شرح زیر خواهد بود:
حبس
حـبس از دو تا ده سال: چنانچه مبلغ کلاهبرداری، بیش از 100 میلیون تومان باشد.
حبس از یک تا پنج سال: چنانچه مبلغ کلاهبرداری، کمتر از 100 میلیون تومان باشد.
جزای نقدی معادل مال اخذ شده
کلاهبردار باید، جریمه ای، معادل مالی که کلاهبرداری کرده، به صندوق دولت بپردازد.
رد مال به متضرر از جرم
کلاهبردار باید، مال مورد کلاهبرداری را به صاحب آن، رد کند.
انفصال ابد از خدمات دولتی
چنانچه کلاهبردار، از مستخدمین و مامورین دولت یا نهادهای وابسته به دولت باشد، از خدمات دولتی انفصال دائم خواهد یافت.
مانور متقلبانه و فریب افراد، بر اثر آن و سپس تسلیم مال، رکن اصلی جرم کلاهبرداری بوده که آن را از سایر جرایم مشابه، مجزا می کند.