درباره بذل مهریه
بذل مهریه در واقع همان هبه مهریه است. بذل اگر به عنوان سند رسمی واقع شده باشد و ابراء یا بخشش طلب صورت گیرد، در این صورت قابل رجوع نخواهد بود. اقرار به دریافت مهریه از طرف زن نیز معتبر خواهد بود ولی اگر نادرستی این اقرار محرز گردد هیچ اعتباری نخواهد داشت. حتی اگر دادگاه اقرار به دریافت مهریه را ابراء قلمداد کند ابراء غیر قابل رجوع است. در واقع بذل مهریه در طلاق های خلع و مبارات انجام میشود. خلع و مبارات هم دو نوع طلاق توافقی هستند که در آن زن با دادن مالی به شوهر از وی طلاق می گیرد.
بخشیدن مهریه
زمانی که زن و مردی که عقد دائم دارند. و به نابر هر دلایلی اقدام به طلاق توافقی می گیرند باید مساله مهریه را بین خود توافق کنند. به طور کلی به محض وقوع عقد، زن مالک تمام مهریه است. و هر زمان که بخواهد می تواند مهریه خود را از مرد طلب کند. و آن را هر طور که مایل است خرج کند. در برخی شرایط ممکن است زن مهریه اش را ببخشد. زوجه به اشکال مختلف می تواند از مهریه خود بگذرد. بخشیدن مهریه می تواند به شکل اقرار زوجه به دریافت مهریه، ابراء مهریه توسط او، صلح مهریه در عوض چیزی، هبه کردن مهریه و یا از طریق بذل مهریه باشد.
در واقع بخشیدن مهریه موضوع چالش برانگیزی است که امروز ذهن بسیاری از خانم ها را درگیر کرده است. اینکه گرفتن مهریه یا بخشش اون درسته یا خیر بستگی به خیلی از شرایط دارد مثل روحیات زوجین و نگرش آنها و خیلی از مسائل دیگر که شرح آن مفصل می باشد ولی اگر بنا بر هر دلیلی تصمیم بر این شد که مهریه بخشیده شود با آگاهی از قوانین و اصطلاحاتی مثل ابراء و بذل و بخشش این کار انجام گردد.
مثلا اگر خانمی بخواهد مهریه اش را ببخشد اینکه چه اقداماتی باید انجام بدهد سوال برخی از مراجعه کنندگان است. بهترین و مطمئن ترین راه این است که زوجین به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه و در قالب یک ساعت رسمی کار را انجام دهد. البته در دفاتر اسناد رسمی معمولا بخشش مهریه در عناوین مختلفی اتفاق میافتد. ماده ۷۹۵ قانون مدنی: ” هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را به طور مجانی به کس دیگری تملیک میکند. تملیک کننده را واهب، و طرف دیگر را متهب و مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.”
دادخواست بذل مهریه از طرف مرد
اگر قبل از اینکه زن و شوهر نزدیکی داشته باشند کار به طلاق برسد و زوجه بخواهد مهریه را در قبال طلاق بذل کند، فقط نصف مهریه به او تعلق می گیرد. نکته مهم در این مورد این است که در چنین حالتی حتما باید نوشته شود که زوجه مهریه استحقاقی را در قبال طلاق خلع بذل نمود. در غیر این صورت اگر نوشته شود که زوجه تمام مهریه مندرج در عقدنامه را بذل می کند در حالی که باکره باشد و رابطه زناشویی برقرار نشده باشد، بعد از وقوع طلاق، مرد می تواند در دادخواستی ما بذل طلاق و نصف مهریه را مطالبه کند.
شروط (بذل) بخشش مهریه در طلاق توافقی
- اگر خانم به آقا بگوید که من تو را از پرداخت مهریه مبرا می کنم همسر خود را برای همیشه از پرداخت مهریه آسوده کرده است است یعنی آقا دیگر تکلیفی به پرداخت مهریه ندارد دارد و برای خانم هم امکان پشیمانی وجود نخواهد داشت.
- در شرایطی که خانم قصد جدایی و طلاق دارد میتواند با بخشیدن مهریه خود طلاق را از آقا بخواهد بدین صورت که مهریه خود را تمام و کمال یا بخشی از آن را بذل کند و در قبال آن شوهر خود را مجاب به طلاق میکند که به آن طلاق مبارات گفته می شود.
- زمانی که خانم بگوید مهریه ام را به تو بخشیدم و هبه کردم مانند هر هدیه دیگر قابل پس گرفتن است در این حالت دین آقا به طور کامل از بین نمیرود و خانم میتواند دوباره مهریه خود را درخواست کند یعنی اگر خانم پس از طلاق مبارات در زمان عده از بخشش مهریه منصرف شود آقا ملزم به پرداخت مهریه است که در این صورت طلاق بی اثر می شود.
اصطلاحات حقوقی و قانونی بذل مهریه
اگر خانم در سند اقرار کند مهریه خود را دریافت کرده است. دیگر امکان انکار و باستانی مهریه وجود ندارد. خانمی که قصد بخشش مهریه خود را دارد. می بایست برگه که پیش روی او را بررسی و مطالعه کند. به این دلیل که اگر مهریه دریافت شده ذکر شود دیگر دینی بر گردن آقا نمی باشد. توجه داشته باشید که کلمات متفاوتی در سند ممکن است وجود داشته باشد. کلماتی از جمله ابراء بدین معنی که خانم از سهم خود گذشت کرده است. اگر ابرا چه به صورت عادی و چه به صورت رسمی امضا شود. دیگر امکان برگشت ندارد. و خانم ذمه آقا را از پرداخت مهریه مبرا کرده است.
همچنین تنظیم سند به عنوان عقد صلح از مواردی است. که برای همیشه پرداخت مهریه را از گردن مرد ساقط می کند. عقد صلح به معنای آن است.خانم چیزی را دریافت کرده است. و در عوض آن مهریه خود را بخشیده باشد. در صورتی که زن مهریه خود را در طلاق خلع بذل نماید. امکان گرفتن آن در ایام عده وجود خواهد داشت. توجه داشته باشد که اگر طلاق به صورت توافقی باشد. خانم می تواند پشیمان شود در زمان عده به دفترخانه ای که صیغه طلاق در آن جاری شده مراجعه و مهریه خود را بذل نماید.
معمولاً در سند بخشیدن مهریه از کلماتی استفاده می شود که نیاز به شفاف سازی و روشن شدن این موضوع دارد. درواقع کلماتی که در سند بخشش مهریه در طلاق ذکر می شوند از این قرار هستند.
اقرار مهریه
یعنی اگر خانم اقرار نمود که مهریه خود را گرفته است. دیگر دینی و قانونی نیست. و خانمی نمی تواند پشیمان شود و مهریه خود را بگیرد.
ابراء مهریه
در قانون مدنی مطابق با ماده ۲۸۹ قانون مدنی ابرا یعنی داین از حق خود به اختیار صرف نظر کند با نوشتن این کلمه یعنی خانم سهم خود را بخشیده است و چیزی که با رضایت شخصی و در سلامت کامل عقل بخشیده شود دیگر امکان برگشت آن وجود ندارد.
هبه مهریه
نوشتن کلمه هبه دوگانگی قانونی ایجاد کرده است. یعنی گاهی آن غیرقابل برگشت می دانند. و گاهی هم خانم می تواند پشیمان شود. و مهریه خود را دریافت نماید. که مطابق مادهی ۷۹۵ قانون مدنی هبه به دو صورت است. هبه معوض و غیر معوض.
به طور مثال زمانی که خانم در ازای گرفتن اموال مهریه خود را بذل نماید. مهریه معوض نام دارد. یعنی زمانی که در ازای گرفتن خانه مهریه خود را هبه کند. و آقا آن را ندهد زن دوباره می تواند به مهریه خود رجوع نماید.