استرداد جهیزیه
جهیزیه شامل اموال منقولی می باشد. که در اکثر مناطق ایران با عنوان یک رسم کهن شناخته شده است. و حاوی وسایل و تزییناتی می شود. به طور کلی استرداد جهيزيه در دعاوی خانوادگی زمانی مطرح می گردد. که بین زن و شوهر اختلاف به وجود بیاید. این اقلام از طرف خانواده دختر به جهت عرف و رسومات جامعه برای شروع زندگی مشترک به دختر و پسر هنگام ازدواج تعلق می گیرد.
جهیزیه
جهیزیه به دارایی گفته می شود که در بعضی از فرهنگ های جهان، عروس در هنگام ازدواج به خانه مشترک می برد. در حالت کلی جهیزیه می تواند شامل پول، جنس یا ملک باشد. اما در خیلی از جوامع، جهیزیه بیشتر عبارت است از اسباب و لوازم خانه.
نکتات مهم در مورد جهیزیه
اینکه باید در مورد جهیزیه دانست این می باشد که اموال و وسایلی را که شوهر در طول زندگی مشترک خریداری می نماید. حتی آنچه را که در خرابی یا استهلاک جهیزیه زن خریداری می نماید. جزء جهیزیه نیست. جهیزیه همان است که در آغاز زندگی مشترک زن به منزل همسرش آورده است. و اگر در طول زمان این وسایل خراب یا مستهلک شوند.
شوهر مسئولیتی و تکلیفی برای پرداخت وجه آن یا دادن جایگزین ندارد. بنابراین اگر چندین سال از زندگی گذشته باشد روشن است که بعضی از وسایل منزل مستهلک و یا بعضا تخریب می شوند. زن اگر بخواهد این زمان دادخواست استرداد جهیزیه بدهد. فقط آنچه باقی مانده را می تواند استرداد نماید.
روش استرداد جهيزيه
براي اينكه دادگاه رای به استرداد جهيزيه دهد. بايد به دادخواست استرداد جهيزيه، سياهه اموالی كه به تایید داماد رسيده اند نيز ضميمه شود. در صورت وجود سياهه مذكور، ممضی به امضای ماه داماد برای دادگاه هيچ مشكلی در انشای رأی به نفع عروس خانم مبنی بر مسترد کردن جهيزيه اش وجود ندارد.
عدم نبود سیاهه برای استرداد جهيزيه
در اين صورت بايد با ساير ادله اثبات استرداد جهیزیه خود را در محكمه ثابت نماییم. مثلاً اگر اجناس دارای فاكتور خريد معتبر به نام زوجه يا خانواده او باشند ارائه می شود. در صورت نبود سياهه و فاكتور خريد معمولاً شهادت شهود، به عنوان راهكاری برای كشف حقيقت پيشنهاد می گردد. در اين صورت زوجه بايد استشهاديه ای را حاوی ليست اقلام جهيزيه برای استرداد جهیریه تنظيم کند. كه به امضای چند تن از اقوام، دوستان و آشنايان برسد. و قاضی با استماع شهادت شهود علم به مالكيت زوجه بر اموال جهيزيه می یابد.
روش های قانونی استرداد جهیزیه
روش اول
اولین حالت برای استرداد جهیزیه زمانی می باشد. که زن و مرد درباره اینکه جهیزیه متعلق به زن می باشد با یکدیگر توافق دارند. و جهت استرداد آن بصورت توافقی اقدام می نمایند.
روش دوم استرداد جهيزيه
مادامی که خانواده دختر بر اساس رسوم گذشته اقدام به تهیه کردن لیستی از تمامی اقلامی که دختر از خانه پدری به خانه همسر برده کرده اند. و بعد از استرداد آن با انجام مراحل قانونی به نتیجه می رسند.
در این روش اگر ارزش جهیزیه زیر بیست میلیون تومان باشد. باید در شورای حل اختلاف و اگر ارزش جهیزیه بالای بیست میلیون تومان باشد. در دادگاه خانواده اقامه دعوی می شود.
روش سوم
آخرین روش برای پس گرفتن جهیزیه زمانی می باشد. که خانواده دختر هیچ لیستی از جهیزیه ای که به دختر خود داده اند تهیه ننموده اند. به همین علت استرداد جهیزیه بدون لیست یا بدون سیاهه کمی دشوار می باشد. چرا که هیچ سندی وجود ندارد. تا زن اثبات نماید. که وسایل و لوازم موجود در خانه شوهر متعلق به او می باشد. در این حالت تنها می توان شهادت شهود را مورد استناد قرار داد.
البته بررسی و تشخیص ارزشی که شهادت شهود دارد. کاملاً به نظر قاضی دادگاه بستگی دارد. در این مورد نیز برای اقامه دعوی استرداد جهیزیه به شورای حل اختلاف و دادگاه خانواده مراجعه نموده اگر ارزش جهیزیه بالای بیست میلیون باشد. در دادگاه خانواده و اگر ارزش زیر بیست میلیون باشد در شورای حل اختلاف اقامه دعوی می شود.
شرایط عمومی طرح دعوای گرفتن جهیزیه
- منجر بودن و معلق و مشروط نبودن حق
- ذینفع بودن خواهـان
- احراز سمت خواهان از بابت اصالت یا نمایندگی
- اهلیت خواهـان
مدت زمان استرداد جهیزیه
استرداد جهيزيه یک دعوایی می باشد که به چشم خیلی راحت و آسان است، ولی بایستی بدانید که نباید بدون دانستن دلایل حقوقی، اقدامی نمود. و باید حتما با یک وکیل خانواده که قانون را خیلی خوب می داند مشورت نمایید.
شما بایستی به این نکته دقت نمایید. که برای استرداد جهیزیه حتما باید به روش قانونی اقدام نمایید. به این دلیل که اگر غیر از این باشد، و با خود بگویید همانطور که جهیزیه را آورده ام. همانطور جمع می کنم می روم که این کار موجب می شود که شوهر شما شکایت خیانت در امانت نماید. که اینکار را برای شما بسیار سخت می نماید.
هزینه استرداد جهیزیه
هزینه استرداد جهیزیه بر عهده زوجه بوده. و بایستی طبق عرف خدمات قضایی سه و نیم درصد ارزش کل جهیزیه را پرداخت کند. همچنین از زمان اقدام برای گرفتن جهیزیه یک الی سه ماه زمان لازم می باشد. تا پرونده به سرانجام برسد.
نکات پایانی در مورد استرداد جهيزيه
- زن و مرد باید درباره این که جهیزیه به زن تعلق دارد. و این حق را دارد که آن ها را با خود ببرد با هم توافق می نماید.
- استرداد جهیزیه زمانی که لیست آن موجود می باشد باید مراحل قانونی اش را طی کند.
- اگر لیست جهیزیه موجود نبود زن می تواند با کمک شاهدان موضوع استرداد جهیزیه را در دادگاه مطرح نماید.
- اگر زن بدون اطلاع و اجازه شوهر جهیزیه را از خانه ببرد، مرد می تواند از زن شکایت کیفیر نماید. عنوان این شکایت سرقت خواهد بود.